1. Chất chống oxy hóa là gì?
Chất chống oxy hóa có thể hiểu đơn giản là chất có tác dụng trung hòa các gốc tự do bảo vệ tế bào khỏi sự tấn công của quá trình oxy hóa, làm chậm quá trình oxy hóa.
Bên cạnh các chất chống oxy hóa nội sinh được chính các cơ chế chuyển hóa của tế bào tạo ra, các nhà khoa học nghiên cứu và nhận thấy rằng, bổ sung chất chống oxy hóa ngoại sinh từ thực phẩm thiên nhiên như rau củ, trái cây chứa vitamin E, vitamin C, carotenoid, khoáng vi lượng (selenium, manganese, zinc), flavonoid, omega-3, omega-6,…
2. Tầm quan trọng của chất chống oxy hóa
Nếu không có chất chống oxy hóa trung hòa, các gốc tự do sẽ nhanh chóng tạo ra các phản ứng gây hại cho cơ thể, cuối cùng dẫn đến tử vong.
Khi các gốc tự do nhiều hơn chất chống oxy hóa, nó có thể dẫn đến mất cân bằng oxy hóa. Việc mất cân bằng oxy hóa kéo dài có thể gây tổn thương các DNA và các phân tử quan trọng khác trong cơ thể, thậm chí dẫn đến chết tế bào. Tổn thương DNA làm tăng nguy cơ ung thư và một số nhà khoa học đã đưa ra giả thuyết rằng nó đóng một vai trò quan trọng trong quá trình lão hóa.
Tuy nhiên, các gốc tự do cũng thực hiện nhiều chức năng quan trọng đối với sức khỏe con người. Ví dụ, gốc tự do hỗ trợ các tế bào miễn dịch chống lại nhiễm trùng. Do đó, cơ thể luôn cần duy trì sự cân bằng nhất định giữa các gốc tự do và chất chống oxy hóa. Chỉ số Chất chống Oxy hoá an toàn được khuyến cáo từ 2200-2800 U. Cor (1 U. Cor = 1.4 µmol/L Ascorbic acid)
=> Tìm hiểu thêm về gốc tự do: Facebook
3. Có cần bổ sung chất chống oxy hóa?
Mặc dù cơ thể vẫn tự sản sinh ra chất chống oxi hóa nhưng thực tế cho thấy, tác nhân nội sinh (quá trình trao đổi chất) và tác nhân ngoại sinh (môi trường ô nhiễm, thực phẩm bẩn, tia tử ngoại…) khiến cho hệ thống cân bằng bị thay đổi. Từ đó, làm tăng gốc tự do và giảm chất chống oxy hóa khiến cho quá trình phá hủy đại phân tử của tế bào diễn ra nhanh chóng, hủy hoại số lượng lớn tế bào khỏe mạnh.
Trong cơ thể chúng ta, các vitamin A, C, E, khoáng chất Mangan, Selen và omega là những chất chống oxy hoá Tế bào. Vì vậy, chúng ta cần bổ sung đầy đủ và liên tục. Tuy nhiên, khả năng trung hoà của các vitamin khoáng chất này có hạn và thường mất hoạt tính sau một lần trung hoà.
Trong tự nhiên, ở vỏ hoa quả, rễ hạt có chất tên là Flavonoids với cấu trúc hóa học chứa vòng thơm và liên kết đôi liền nhau có khả năng trung hoà GTD cao. Một mặt giúp chống tia cực tím, mặt khác chống virus, nấm xâm nhập vào thực vật. Flavonoids bản thân nó không chỉ giúp cơ thể chống lại GTD mà còn có khả năng phục hồi các vitamin và khoáng chất đã mất hoạt tính, giúp chúng có thể trung hoà GTD trở lại.
Dưới đây là một số ví dụ về các nguồn thực phẩm mà chứa nhiều các chất chống oxy hoá được tìm thấy trong đó:
- Beta-caroten chứa trong trái cây và rau quả nhiều màu sắc, bao gồm đào, mơ, xoài, dưa đỏ, đu đủ, đậu Hà Lan, cà rốt, bí, khoai lang, bông cải xanh, cải xoăn và rau bina.
- Lutein chứa trong các loại rau xanh, bao gồm cải xanh, rau bina, cải xoăn, bông cải xanh và đậu Hà Lan, cũng như ngô, cam và đu đủ.
- Lycopene có trong trái cây và rau có màu đỏ hoặc hồng, bao gồm dưa hấu, cà chua, mơ và bưởi.
- Selen có trong lúa mì, gạo, ngô, thịt bò, gà tây, gà, cá, các loại đậu, các loại hạt, pho mát và trứng.
- Vitamin C chứa trong nhiều loại trái cây, bao gồm quả mọng, kiwi, cam, đu đủ và dưa đỏ, cũng như nhiều loại rau, bao gồm ớt chuông, cà chua, bông cải xanh, súp lơ, cải xoăn và cải Brussels.
- Vitamin A có trong các sản phẩm từ sữa và gan.
- Vitamin E chứa trong hạnh nhân, quả phỉ, đậu phộng, hạt hướng dương, rau bina, cải xoăn và một số loại dầu, chẳng hạn như dầu đậu nành,dầu ngô,dầu hạt cải và dầu hướng dương.
- Resveratrol chứa trong nho, rượu vang đỏ và trắng, quả mọng và đậu phộng.
Hi vọng thông qua bài viết này chúng ta sẽ hiểu rõ hơn chất chống oxy hóa là gì cũng như các thực phẩm chứa nhiều chất chống oxy hoá để có một kế hoạch bổ sung phù hợp với bản thân.
Ban biên tập OPFE.